زیره سیاه

 دمنوش زیره سیاه

زیره گیاهی است دوساله علفی ، به ارتفاع 60 سانتی متر با ساقه‌های تو خالی ، شیار دار که از قاعده، دارای انشعاباتی است

برگ‌های این گیاه دارای بریدگی های زیادی است ؛ به طوری که به صورت نخ مانند در آمده و به رنگ سبز روشن می‌باشد. زیره به دو نوع سبز و سیاه تقسیم می‌شود.

قسمت مورد استفاده دارویی زیره سیاه، میوه آن است که در تیر ماه سال دوم با قطع کامل گیاه صورت می‌گیرد و میگذارند تا برسد. در واقع بذری که در بهار کاشته می‌شود پس از 15 تا 20 روز جوانه می‌زند و به رشد خود ادامه می‌دهد و در تابستان سال بعد رشد گیاه کامل می‌شود و به دانه مینشیند.

زیره ، دانه ای معطر و ضد نفخ است که در آشپزی و پزشکی کاربرد فراوانی دارد که در دو نوع زیره سبز و زیره سیاه می‌باشد.

گل‌ها زیره ، کوچک ، سفید یا صورتی و مجتمع به صورت چتر مرکب است . زیره سیاه اغلب به طور وحشی در نواحی مرتفع و مرطوب می‌روید زیرا در طول رویش به آب فراوان نیاز دارد.

زیره در اغلب کشورهای جهان کاشته می‌شود و در حال حاضر ، بازار عمده صادرات زیره سیاه در دست هلند است. مقداری از زیره تولید شده در ایران نیز صادر می‌شود . زیره در کرمان ، نهاوند، دامنه های البرز و کندوان به طور خود رو می‌روید.

خواص درمانی

تاثیر بر روی دستگاه قلبی –عروقی:

- دمنوش زیره سیاه ضد کم خونی است.

تاثیر بر روی دستگاه عصبی :

- دمنوش زیره سیاه ضد تشنج است.

تاثیر بر روی دستگاه ادراری تناسلی:

- قاعده آور است.

- ادرار آور است.

- دمنوش زیره سیاه در کاهش دردهای ناشی قاعدگی موثر است.

- تنظیم کننده دوره قاعدگی بانوان است.

تاثیر بر روی غدد:

- دمنوش زیره سیاه معرق (عرق آور) است؛ پس در ایجاد لطافت پوستی نیز موثر می‌باشد.

- ترشح شیر زنان را در دوران شیر دهی زیاد می‌کند.

تاثیر بر روی دستگاه تنفسی:

- دمنوش زیره سیاه سکسه های نفخی را رفع می‌کند.

- تنگی نفس را از بین می‌برد.

تاثیر بر روی دستگاه حرکتی:

- دمنوش زیره سیاه ، شل کننده عضلات است.

- داروی کمکی در درمان نرمی استخوان کودکان( راشیتیسم) است.

تاثیر بر روی دستگاه گوارش :

- دمنوش زیره سیاه، مقوی معده است.

- اشتها را زیاد میکند

- ضد نفخ است.

- دمنوش زیره سیاه خلط آور است .

- انگل معده و روده را می‌کشد.

- هضم کننده غذا است و برطرف کننده سو هاضمه می‌باشد.

- دمنوش زیره سیاه دل‌پیچه کودکان را رفع می‌کند و در درمان اسهال موثر است.

خواص دیگر

- دمنوش زیره سیاه ضد قارچ ، ضد کرم و ضد باکتری است .

- ضد حساسیت ( آنتی هیستامین ) است.

- ضد التهاب می‌باشد

- بهترین افزودنی به برنج می‌باشد و عوارض مصرف برنج مثل بزرگ شدن و نفخ شکم را به حداقل می‌رساند.

موارد منع مصرف و عوارض جانبی

- گرچه عوارض خاصی برای آن ذکر نشده ، اما مصرف آن در دوره بارداری ممنوع می‌باشد و به دلیل طبیعت گرم آن ، گرم مزاجان در مصرف آن احتیاط کنند.

طبیعت

طبیعت زیره سیاه از نظر طب سنتی ایران خیلی گرم و خشک است.

طرز تهیه

یک قاشق چای خوری زیره سیاه را خرد و آسیاب کنید و به همراه یک لیوان آب جوش در قوری بریزید و به مدت ده دقیقه بر روی شعله غیر مستقیم قرار دهید . سپس آن را با مقدار کمی نبات مخلوط نمایید و میل کنید .

چون اسانس زیره فرار است ، نباید تا قبل از مصرف خورد یا آسیاب کرد. میزان مصرف آن تا سه لیوان در روز مجاز می‌باشد.